Η απλή ερμηνεία του Φαινομένου Μάσκας (Masking Effect)

Την ώρα που γράφω το άρθρο “φτιάχνω” μία μίξη. Απ’έξω ακούγεται ένας φυσητήρας φύλλων, ένας συναγερμός αυτοκινήτου, ο θόρυβος του υπολογιστή και μουσική.

 

Ένα φαινόμενο,που  συναντάμε καθημερινά σχεδόν είναι το φαινόμενο της μάσκας.

Σε αυτό παρατηρείται ότι, ένας ήχος ή θόρυβος «καλύπτει» έναν άλλον, με αποτέλεσμα ο δεύτερος να ακούγεται πολύ αμυδρά ή και καθόλου. Με απλά λόγια, η ύπαρξη δύο ήχων Ι0 και Ι με Ι0>Ι οδηγεί σε πλήρη απόκρυψη του δεύτερου ήχου,ο οποίος μόνος του ακούγεται κανονικά.

Ας δούμε όμως γιατί συμβαίνει αυτό.

Η ακοή είναι παθητική αίσθηση και η πληροφορία που επεξεργάζεται ταξιδεύει απ’ευθείας στην ενστικτώδη περιοχή   του εγκεφάλου ( σε αντίθεση με την όραση της οποίας η πληροφορία  κατευθύνεται στον ορθολογικό ερμηνευτικό φλοιό ).

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι είναι αίσθηση προειδοποίησης.Η ακοή είναι η πρώτη αίσθηση που αποκτάμε πολύ πριν γεννηθούμε, όταν ακόμη βρισκόμαστε στη κοιλιά της μητέρας μας και τις περισσότερες φορές, η τελευταία που μας εγκαταλείπει.

Δεν σταματάει  να λειτουργεί ποτέ !

Ας το δούμε κατ’αρχήν στη καθημερινότητά μας.

Παράδειγμα 1 Φαινομένου Μάσκας (Masking Effect).

Ας πούμε ότι καθόμαστε στην εξοχή, παρατηρούμε τη φύση, ακούμε πουλιά, ακούμε τα φύλλα που τα φυσάει το αεράκι και από τον πάνω μαχαλά περνάει μια Harley Davdson. Όσο διαρκεί το πέρασμα αυτό δεν ακούμε τα πουλάκια  και τον αέρα, γιατί η στάθμη ήχου της Harley είναι μεγαλύτερη. Ο αέρας εξακολουθεί να φυσάει και τα πουλιά κελαηδάνε …. απλά εμείς δεν  τα ακούμε.

Παράδειγμα 2 Φαινομένου Μάσκας (Masking Effect).

Κάθεστε στο καναπέ βλέπετε τηλεόραση και χτυπάει το τηλέφωνο.

α) Απαντάτε και συνεχίζετε από τη θέση που κάθεστε. β) Χαμηλώνετε τον ήχο για να συνομιλήσετε  γ) Αλλάζετε χώρο επειδή δεν ακούτε τον συνομιλητή σας και δ) Δεν ακούσατε το τηλέφωνο γιατί ήταν δυνατά ο ήχος της τηλεόρασης.

Φανταστείτε αυτό να συμβαίνει και με κόσμο γύρω σας τώρα.

Για να βρίσκεται λοιπόν σε εγρήγορση η ακοή όσο υπάρχουν  ήχοι και θόρυβοι, η ακοή ανιχνεύει και διακρίνει τον δυνατότερο, ο οποίος κατ’ επέκταση καλύπτει  τους υπόλοιπους ήχους.

Μιλώντας πρακτικά, σε αντίθεση με την οπτική πληροφορία, στην ακουστική πληροφορία το εύρος του φάσματος (Bandwidth)  είναι  πολύ πιό στενό  αλλά σε μεγαλύτερη συχνοτική έκταση 20Ηz – 20.000KHz (10 οκτάβες δηλαδή), ενώ στην όραση υπάρχει ευρύτερο φάσμα πληροφορίας αλλά με μικρότερη ανάλυση ( 1 Οκτάβα )

Σε μία μίξη , δεν μας ενοχλεί ο ευχάριστος ήχος. αλλά ο θόρυβος. Νιώστε την ανακούφιση όταν σταματάει ο θόρυβος από το πλυντήριο.

Για του λόγου το αληθές θα ακούσουμε τη σύνθεση για ρυάκι, πλυντήριο και πιάνο 

           = φαινόμενο μάσκας.

Ακούστε το αποτέλεσμα της μίξης 

Δείτε τη μίξη 

Δεν ακούμε τα πάντα.

Διακρίνουμε κάποιους από τους ήχους σε σχέση με τους αδιάκριτους η τους συγκαλυμμένους. 

Υ.Γ Ευχαριστούμε το ρυάκι, το πλυντήριο και το πιάνο για την ευγενική προσφορά τους στην πραγματοποίηση του πειράματος.

Μιχάλης Σπανός